Wybuch wojny między Niemcami i Związkiem Sowieckim w 1941 roku sprawił, że zmieniła się sytuacja polityczna i doszło do podpisania w Londynie ważnego dla naszych zesłańców porozumienia, znanego w historii jako układ Sikorski-Majski.

- Przede wszystkim mówił o tym, że na południu Związku Sowieckiego ma się tworzyć Armia Polska, nad którą dowództwo objął gen. Władysław Anders. W związku z tym na południe zaczęli się przemieszczać mężczyźni - zesłańcy czy łagiernicy, którzy chcieli wstąpić do armii. Z jednej strony był to patriotyczny obowiązek, z drugiej - szansa na wydostanie się ze Związku Sowieckiego.

I drugi ważny punkt tej umowy: informacja o ogłoszeniu tzw. "amnestii". Sam termin jest oczywiście problematyczny. Ale owa "amnestia" umożliwiła ludności polskiej przemieszczanie się - z pewnym ograniczeniami - po ZSRS. Część polskich cywili, w tym kobiety i dzieci, zdecydowała się więc na podróż w nieznane - na południe ZSRS - w nadziei, że uda im się wydostać razem z żołnierzami - wyjaśnia Anna Hejczyk z Centrum Dokumentacji Zsyłek, Wypędzeń i Przesiedleń UP.

Na podstawie umów polsko-brytyjskich Polacy zostali skierowani do specjalnie przygotowanych osiedli. Powstały one na terenach bezpiecznych, na których wówczas można było przeczekać wojnę. Była to Afryka Wschodnia i Południowa, czyli tereny będące koloniami bądź dominiami, protektoratami czy terytoriami mandatowymi Wielkiej Brytanii.

Polskie Harcerstwo w Afryce

dowiedz się więcej klikając tutaj

RODEZJA PÓŁNOCNA

Chcesz wiedzieć więcej o polskich osiedlach w Afryce?

W Zambii i Zimbabwe zbudowano 9 polskich obozów dla uchodźców.

Po każdym z nich do dzisiaj zostały cmentarze,
na których spoczywają m.in. polskie kobiety i dzieci
uratowane przez generała Andersa z sowieckich obozów.